Prawdopodobnie wszyscy pacjenci zmagający się ze świądem skóry zgodzą się, że jest to bardzo nieprzyjemne i uciążliwe uczucie. Co więcej, świąd wymusza nieustanne drapanie, doprowadzając niekiedy do bolesnych zadrapań, a nawet ran. Problem ten dotyka wielu osób, zarówno dzieci, jak i dorosłych czy osób starszych. Płeć czy wiek nie ma tu żadnego znaczenia. W momencie, gdy swędzenie ma związek z chorobami skóry, mówimy, że jest to świąd dermatologiczny lub inaczej świąd pochodzenia dermatologicznego. Dowiedzmy się więc nieco więcej na temat tego problemu, a także chorobach, które mogą je wywoływać.
Spis treści
Świąd dermatologiczny to świąd, który może być wywołany jedną lub kilkoma chorobami skóry. Ten rodzaj świądu jest więc stosunkowo łatwy do rozpoznania, ponieważ na skórze mogą pojawiać się plamy, łuski czy ślady. W większości przypadków świąd dermatologiczny początkowo jest zlokalizowany wyłącznie w miejscu zmian, ale z czasem może być również rozproszony. Z kolei drapanie może doprowadzić do powstania dodatkowych zmian skórnych.
Liczne choroby skóry mogą być przyczyną świądu. Głównymi chorobami skóry powodującymi świąd są częste dermatozy zapalne:
Egzema charakteryzuje się obecnością czerwonych zmian, suchą skórą i swędzeniem. Istnieje kilka rodzajów egzemy, z których najczęstsze to egzema atopowa, egzema kontaktowa oraz przewlekła egzema rąk.
Łuszczyca charakteryzuje się obecnością mniej lub bardziej rozległych, czerwonych zmian na ogół świądowych i pokrytych grubą warstwą białych łusek.
Łojotokowe zapalenie skóry dotyczy skóry lub skóry głowy. Schorzenie wiąże się z obecnością czerwonych plamek pokrytych małymi, mniej lub bardziej tłustymi, nieprzylegającymi łuskami. Zmianom niejednokrotnie towarzyszy świąd.
Pokrzywka to pojawienie się przemieszczających, czerwonych i swędzących plam. Pokrzywka jest uważana za ostrą, gdy trwa krócej niż 6 tygodni. W momencie, gdy zmiany utrzymują się dłużej, mówimy o pokrzywce przewlekłej. Istnieje wiele przyczyn pokrzywki, zarówno alergicznych, jak i niealergicznych. Ze świądem wiążą się również inne, rzadziej spotykane choroby skóry jak, chociażby:
Świąd niejednokrotnie spowodowany jest również przed wiele dermatoz, jak chociażby:
Alergie skórne to kolejna istotna kategoria związana ze świądem dermatologicznym. Może być spowodowana uczuleniem na metale, takie jak nikiel (szczególnie obecny w biżuterii), perfumy, barwniki, czy konserwanty.
Ponadto świąd dermatologiczny może być wynikiem użądlenia lub ukąszenia owadów, reakcji na niektóre rośliny lub oparzenia słoneczne.
W przypadku dermatoz świądowych ogromnym wyzwaniem jest powstrzymanie się od drapania. Jest to jednak konieczność, ponieważ działanie to może doprowadzić do nadkażenia zmian i powstawania ran.
Świąd dermatologiczny można leczyć na wiele sposobów. W rzeczywistości wszystko zależy jednak od rodzaju schorzenia. Dla przykładu objawy egzemy zwykle łagodzone są przez stosowanie miejscowych kortykosteroidów i emolientów. Ciężkie formy łuszczycy leczone są wstrzykiwanymi lekami zwanymi bioterapiami. Z kolei świerzb wymaga stosowania kremów przeciwpasożytniczych lub doustnej iwermektyny.
Dlatego też, aby złagodzić świąd dermatologiczny, zwykle konieczna jest konsultacja z lekarzem i stosowanie się do jego zaleceń. Jednocześnie można wdrożyć kilka prostych zasad higieny i leczenia, które pomogą na co dzień dbać o skórę i zapobiegać jej uszkodzeniom. Bardzo istotne jest zażywanie, szybkich kąpieli w letniej wodzie, a także używanie tłustego mydła, syndetu lub olejku oczyszczającego. Produkty powinny być zupełnie bezzapachowe. Po zakończonej kąpieli należy osuszyć skórę, delikatnie wycierając ją miękkim ręcznikiem. Ponadto warto utrzymać krótko obcięte paznokcie, a także nosić jedynie wygodne ubrania wykonane z wysokiej jakości bawełny czy lnu.
W momencie, gdy swędzenie przybiera na sile, ciało warto spryskać wodą termalną, dotknąć ochłodzonym grzbietem łyżki czy torebką mrożonego groszku.