Z łupieżem boryka się statystycznie jedna na dwie osoby (1). Choć całkowicie nieszkodliwy, jest nieatrakcyjny i stygmatyzujący. Łupież może niekiedy dawać fałszywe wrażenie zaniedbania i wpływać na relacje z innymi. Leczenie łupieżu odbywa się za pomocą szamponów leczniczych, które pozwalają go zniwelować. Niestety nie ma lekarstwa na łupież, dlatego pod wpływem różnorakich czynników, problem ten może powrócić.
Spis treści
Czym jest łupież? Łupież to w rzeczywistości małe fragmenty skóry głowy, zwane również łuskami. Powierzchnia skóry głowy składa się z komórek naskórka. Łuski są skupiskami komórek, które oderwały się od skóry głowy i znalazły się we włosach i na ubraniach. Łupież może mieć wiele przyczyn.
Zidentyfikowano trzy czynniki: wrażliwość skóry głowy, zaburzone wydzielanie sebum, namnażanie się pewnych mikroorganizmów, takich jak drożdżaki z rodzaju Malassezia. Ponadto łupież mogą wywoływać także liczne czynniki zewnętrzne, takie jak np. stosowanie nieodpowiednich produktów, niezdrowy tryb życia czy stres.
Łupież może rozwinąć się na każdej powierzchni pokrytej włosami. Najczęściej łupież występuje na skórze głowy, ale może pojawić się również na brwiach i brodzie. Łupież, który pojawił się na ciele i skórze, nazywany jest łuską.
Dokładna przyczyna łupieżu w dalszym ciągu jest przedmiotem dyskusji. Jednak proces powstawania tej choroby skóry głowy jest dobrze poznany. Polega on bowiem na przyspieszonej odnowie komórek naskórka.
Na zdrowej skórze każdego dnia tworzą się martwe komórki. Mimo że przez ludzi są one zupełnie niezauważalne, to rocznie powstaje ich około 4 kilogramów. Cykl komórkowy, podczas którego komórki dojrzewają, uwalniają się, a następnie są eliminowane z powierzchni, trwa od 21 do 28 dni. W przypadku łupieżu odnowa komórkowa ulega przyspieszeniu i trwa od 5 do 14 dni(1). Komórki nie mają już czasu na stopniową eliminację na powierzchni. Skupiska martwych komórek zlepiają się ze sobą i stają się widoczne. To właśnie nazywamy łupieżem.
(1) Byung In Ro and Thomas L. Dawsonw, The Role of Sebaceous Gland Activity and Scalp Microfloral Metabolism in the Etiology of Seborrheic Dermatitis and Dandruff. Department of Dermatology, College of Medicine, Chung Ang University, Seoul, Korea.
Istnieją dwa rodzaje łupieżu, które różnią się od siebie wyglądem i pochodzeniem. Wyróżniamy łupież tłusty i łupież suchy. Łupież tłusty spowodowany jest nadmierną produkcją sebum na skórze głowy. Zwykle wywołany jest przez namnażanie się drożdżaków Malassezia, wykorzystujących sebum jako źródło pożywienia. Przyspieszona odnowa komórek powoduje następnie miejscowy stan zapalny, który może wywoływać swędzenie. Łupież tłusty jest dużych rozmiarów, zbija się w grudki, przykleja do włosów i niekiedy może być swędzący. Ten rodzaj choroby skóry głowy występuje głównie u nasady włosów w postaci płatków. Łupież suchy powodowany jest przez suchą skórę głowy, co powoduje łuszczenie się skóry i powstawanie łupieżu. Warto zaznaczyć jednocześnie, że jest to najczęstsza odmiana łupieżu. Płatki łupieżu suchego mają niewielkie rozmiary. Jak sama nazwa wskazuje, jest suchy, a także biały i lotny, dlatego też można znaleźć go na ubraniach i ramionach. Łupież suchy nazywany jest również Pityriasis simplex, czyli łupież zwykły. Przesuszona skóra głowy może powodować łagodne swędzenie.
Istnieje również cięższa forma łupieżu, czyli łojotokowe zapalenie skóry głowy. Ta choroba skóry głowy to w rzeczywistości łupież tłusty z bardziej nasilonymi objawami, tj. dużą ilością łupieżu i stanem zapalnym skóry głowy, powodującym silne a niejednokrotnie uciążliwe swędzenie. Łojotokowe zapalenie skóry głowy to stan, który należy skonsultować z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniego postępowania terapeutycznego.
Leczenie łupieżu będzie różnić się od siebie w zależności od jego rodzaju. Poproś farmaceutę lub lekarza o poradę, aby wspólnie znaleźć najwłaściwsze leczenie.
