Cilt hiperpigmentasyonu nedir?
Hiperpigmentasyon vücutun düzenli olarak güneşe maruz kalan bölgelerinde kahverengi lekelerin varlığıyla karakterizedir. Güneş, kişiden kişiye değişen diğer faktörlerle birlikte hiperpigmentasyonun ana nedenidir.
Hiperpigmentasyon lekeleri, cilt pigmentasyonundan yani cilt renginden sorumlu biyolojik molekül olan melanin aktivitesindeki artıştan kaynaklanır.
Hiperpigmentasyonun birkaç tipi vardır:
Koyu, siyah veya buğday tenli kişilerde hiperpigmentasyon gelişme olasılığı daha yüksektir. Bunun nedeni, bu kişilerin melanin açısından zengin pigmentli bir cilde sahip olmalarıdır. Doğal pigmentasyonları, bazen çocukluktan itibaren, genellikle düzensizdir. Güneş, hormonlar, yaş ve her türlü cilt inflamasyonu yeni kahverengi lekelerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Hiperpigmentasyon lekeleri, cilt pigmentasyonundan yani cilt renginden sorumlu biyolojik molekül olan melanin aktivitesindeki artıştan kaynaklanır.
Hiperpigmentasyonun birkaç tipi vardır:
- Kloazma, yüzde, özellikle alın, yanaklar, burun delikleri, üst dudak ve çenede hiperpigmente izlerin varlığı ile karakterizedir. Bu tip hiperpigmentasyon, genel olarak, gebelik sırasında veya doğum kontrolü veya diğer herhangi bir hormonal tedavi nedeniyle büyük miktarlarda hormona maruz kalan 20 ila 45 yaş arasındaki kadınları etkiler;
- Lentigo daha dağınıktır ve yalnızca yüz değil, boyun, dekolte, ellerin arkası, ön kollar, omuzlar ve sırt da dahil olmak üzere güneşe maruz kalan tüm bölgeleri etkiler. Bu tip hiperpigmentasyon 45 yaş üzerindeki erkekleri ve kadınları etkiler. Lentigo, cilt yaşlanması ile güçlü bir şekilde ilişkilidir. Esasen, lentigolu kişilerde aynı zamanda kırışıklıklar görülür ve ciltleri daha az sıkıdır.
- Postinflamatuvar hiperpigmentasyon, bir cilt lezyonu veya inflamasyonu takiben gelişir. Oluştuğu koşullar büyük ölçüde değişkenlik gösterir: akne, egzama, sedef hastalığı, cilt yarası, yanık, kimyasal peeling, lazer tedavisi vb.
Koyu, siyah veya buğday tenli kişilerde hiperpigmentasyon gelişme olasılığı daha yüksektir. Bunun nedeni, bu kişilerin melanin açısından zengin pigmentli bir cilde sahip olmalarıdır. Doğal pigmentasyonları, bazen çocukluktan itibaren, genellikle düzensizdir. Güneş, hormonlar, yaş ve her türlü cilt inflamasyonu yeni kahverengi lekelerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Gebelik maskesi veya melazma nedir?
Gebelik maskesi, özel bir hiperpigmentasyon şeklidir. Melazma olarak da adlandırılan, gebelik sırasında, genellikle 4. aydan itibaren ortaya çıkan bir grup kahverengi lekedir. Gebe kadınların %90'ının gebelik maskelerinden etkilendiği tahmin edilmektedir(2). Bunları önlemek için, kadınlar gebelik sırasında maksimum güneş koruması kullanmalıdır.
Bu hiperpigmentasyon lekeleri, boyun ve karın bölgesinin yanı sıra yüzde de görülür ve “linea nigra” olarak da adlandırılır. Benler gebelik sırasında da koyulaşmaya eğilimlidir ve bu endişe nedeni değildir.
Hiperpigmente izler genellikle doğumdan sonra oldukça yavaş bir şekilde kaybolur, ancak kaybolmaması da olasıdır ve bu durum genç anneler için estetik bir sorun oluşturabilir. Gebelik ve emzirme döneminde kahverengi lekeleri önlemek veya hafifletmek için tasarlanmış bazı hedefe yönelik dermokozmetik ürünler kullanabilirsiniz, ancak ürünlerin etiketlerini dikkatlice okumayı unutmayın.
Bu hiperpigmentasyon lekeleri, boyun ve karın bölgesinin yanı sıra yüzde de görülür ve “linea nigra” olarak da adlandırılır. Benler gebelik sırasında da koyulaşmaya eğilimlidir ve bu endişe nedeni değildir.
Hiperpigmente izler genellikle doğumdan sonra oldukça yavaş bir şekilde kaybolur, ancak kaybolmaması da olasıdır ve bu durum genç anneler için estetik bir sorun oluşturabilir. Gebelik ve emzirme döneminde kahverengi lekeleri önlemek veya hafifletmek için tasarlanmış bazı hedefe yönelik dermokozmetik ürünler kullanabilirsiniz, ancak ürünlerin etiketlerini dikkatlice okumayı unutmayın.
Vücudun hangi kısımlarında hiperpigmentasyon olur?
Cilt hiperpigmentasyonu vücutta birçok yerde kahverengi lekelere neden olur:
- Yüz, özellikle alın, yanaklar, burun delikleri, dudaklar, çene, göz çevresi;
- Alın;
- Dekolte;
- Ellerin arkası;
- Gebe kadınlarda karın bölgesi;
- Ön kollar;
- Omuzlar;
- Sırt.
Hiperpigmentasyona neler neden olur?
Hiperpigmentasyonun birçok nedeni bulunur:
- Güneş hiperpigmentasyonun temel risk faktörüdür. Yalnızca bronzluğu değil aynı zamanda kahverengi lekelerin oluşumunu da destekleyen melanin sentezini uyarır. Ayrıca, hiperpigmente lekelerin ortaya çıkması için güneş yanığına maruz kalmış olmanız gerekmez - cildinizi tekrar tekrar korumasız olarak güneşe maruz bırakmanız da neden olur;
- Kadın hormonları melanosit aktivitesini teşvik eder. Güneşle birleştiğinde pigmentasyon lekelerinin oluşmasına neden olurlar ve bu nedenle hiperpigmentasyon kaynağıdırlar;
- Cilt yaşlanması da kahverengi lekelerin önemli bir nedenidir. Erken cilt yaşlanması ile güneşe maruz kalma arasında yakın bir bağlantı vardır ve bu da foto yaşlanmayı bir neden haline getirir;
- Her türlü cilt inflamasyonu (akne, egzama, sedef hastalığı, cilt yarası, lazer tedavisi, kimyasal peeling vb.) iz veya hiperpigmente iz bırakabilir. Bunu önlemek için cilt inflamasyonunu tedavi etmeli, hasarlı cildi güneşten korumalı ve lezyonlara dokunmaktan kaçınılmalıdır;
- Hiperpigmentasyonun diğer olası nedenleri arasında ilaçlar, kronik hastalıklar, vitamin eksiklikleri, hava kirliliği, mavi ışık vb. sayılabilir.
Kahverengi lekeler nasıl giderilir?
Hiperpigmentasyon nadiren kendi kendine kaybolur. Aksine, hiperpigmente izler zamanla çoğalma ve kalıcı hale gelme eğilimindedir. Neyse ki, kahverengi lekeleri gidermek için birkaç tedavi bulunmaktadır:
- Denenecek ilk şey, kahverengi leke önleyici bir kremdir. Bu kremler reçetesiz temin edilebilir ve hiperpigmentasyonu düzenlemek, cilt tonunu eşitlemek ve cildi bilhassa güneşin zararlı etkilerinden korumak üzere tasarlanmıştır;
- Bir dermatolog tarafından reçete edilen tıbbi tedaviler genellikle temel depigmentasyon maddesi olan hidrokinon içerir;
- Lazer tedavileri, kimyasal peeling ve kriyoterapi dahil dermatologların muayenehanelerinde gerçekleştirebilecekleri tedaviler de mevcuttur.
Günlük hayatta hiperpigmentasyon
Hiperpigmentasyonlu kişiler, kahverengi lekeleri gidermek amacıyla tedavilerden yararlanmanın yanı sıra birtakım iyi günlük alışkanlık edinebilirler.
Peki, kahverengi lekeler durumunda ne yapmalı?
(2) Tyler KH. Physiological skin changes during pregnancy. Clin Obstet Gynecol. 2015
Peki, kahverengi lekeler durumunda ne yapmalı?
- Hiperpigmente izlerin oluşmasını veya kötüleşmesini önlemek için günlük olarak yüksek koruma sağlayan bir güneş kremi uygulayın;
- Diyetinizin ve dermokozmetik ürünlerinizin bol miktarda vitamin içerdiğinden emin olun. Özellikle antioksidan olan C ve E vitaminlerine odaklanın;
- Ayrıca, hassas ciltler için formüle edilmiş yüksek kaliteli, komedojenik olmayan makyaj malzemeleri ile hiperpigmentasyon lekelerini gizleyebilirsiniz;
- Bu önlemleri almanın yanı sıra doğal yöntemlerle de hiperpigmentasyonu yönetebilirsiniz. Gebeyseniz veya emziriyorsanız doktorunuzun önerdiği esansiyel yağları kullanmamanız gerektiğini unutmayın.
(2) Tyler KH. Physiological skin changes during pregnancy. Clin Obstet Gynecol. 2015