Saçlı deri mantarına bağlı saç dökülmesi

Saçkıran, mantarların neden olduğu saç derisindeki saç folikülünün bir enfeksiyonudur. Özellikle çocuklarda çok yaygındır. Saçkıran, çoğu vakada uygun tedaviden sonra kaybolan lokalize alopesidir.

Saçkıran, bir saç derisi hastalığı

Saçkıran, özellikle çocuklarda ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde çok yaygın görülen bir saç derisi hastalığıdır. Çok bulaşıcı olabilir.

Enfekte bireylerde, saçkırandan sorumlu mantarlar, dermatofitler, kıl folikülüne nüfuz eder ve çoğalır. Enfekte olan saç kırılır ve dökülür. Nokta kelliğigibi saçkıran da saç dökülmesinin yamalar halinde dökülmesinin nedenlerinden biridir. İlgili dermatofit türüne bağlı olarak, saçkıran ya 1 cm çapında çok sayıda küçük yuvarlak yamalar ya da tek bir büyük yama şeklinde kendini gösterir. Saçkıran alopesi yamaları yuvarlak şekilli, iyi tanımlanmış konturludur ve pul adı verilen kepek gibi küçük ölü deri hücreleri ile kaplıdır.

Saçkıran, yaşam kalitesini bozabilecek kaşıntıya neden olur.

Saçkıranın en şiddetli formu, birkaç santimetre uzunluğunda yuvarlak, kabarık, oldukça iltihaplı ve ağrılı yamaların ortaya çıkmasına neden olur. Buna kerion denir.

Erkeklerde saçkıran sadece saçta değildir: bazen sakal veya bıyıkta, aynı zamanda göğüs, kol ve bacak kıllarında da bulunur. Süperenfeksiyon riski yüksektir ve ağrılı enflamatuar reaksiyonlara (folikülit) yol açar.
Alopesi yamasının kaşınmasıyla elde edilen mantar örneği, doktorun ilgili mantarı tanımlamasını sağlar.

Saçkıran nedeniyle saç dökülmesi nasıl önlenir

Genellikle bulaşıcıdır ve saçkıranı önlemek ve sorumlu mantarları ortadan kaldırmak için özel hijyen önlemleri gereklidir:

• Enfekte bir kişinin cildi ve saçı ile doğrudan veya dolaylı temastan kaçının;
• Kıyafet, özellikle şapka ve eşarp ya da fırça ve tarakları ortak kullanmaktan kaçının;
• Uzun saçlarınızı arkadan bağlayın;
• Ellerinizi düzenli olarak yıkayın ve tırnaklarınızı kısa tutun;
• Giysileri ve kumaşları 60 derecede iyice yıkayın;
• Bulunduğunuz ortamı düzenli olarak temizleyin ve süpürün.

Saçkıran bir evcil hayvan tarafından bulaştırılabilir. Bu durumda, mantarın yayılmasını durdurmak ve yeniden enfeksiyonu önlemek için de tedavi edilmelidir.

Saçkırandan sonra saçlar tekrar uzayabilir mi?

Saçkıran durumunda kalıcı alopesi istisnai bir durumdur. Saçkıranın en şiddetli formu olan kerionun bazı vakalarında alopesik yara izleri görülür.
Vakaların çoğunda, mantarın uygun bir oral ve/veya kutanöz antifungal tedavi ile ortadan kaldırılmasından sonra, saçlar 3 ila 6 ay içinde tamamen geri çıkacaktır.