Αιτίες της τριχόπτωσης

Πώς μοιάζει ο κύκλος ζωής των μαλλιών;

Για να κατανοήσετε πλήρως τη διαδικασία της τριχόπτωσης και τα αίτια της, πρέπει να λάβετε υπόψη το μοτίβο της ανάπτυξης των μαλλιών. Η ανάπτυξη των μαλλιών είναι κυκλικής φύσης και χαρακτηρίζεται από φάσεις εξασθένισης και αναγέννησης. Κάθε κύκλος αποτελείται από τρεις κύριες φάσεις:

• Η αναγενής φάση σχετίζεται με την ανάπτυξη των μαλλιών. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, τα κύτταρα της μήτρας πολλαπλασιάζονται. Ο άξονας των μαλλιών παράγεται από το τριχοθυλάκιο κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης. Αυτή η φάση, κατά την οποία τα μαλλιά μεγαλώνουν ένα εκατοστό το μήνα, διαρκεί κατά μέσο όρο δύο έως έξι χρόνια.
• Η καταγενής φάση είναι μια φάση μετάβασης κατά την οποία το τριχοθυλάκιο γίνεται ανενεργό. Τα μαλλιά σταματούν να αναπτύσσονται για δύο έως τρεις εβδομάδες. Η εξασθένιση του τριχοθυλακίου τοποθετεί το δερματικό επιθήλιο πιο κοντά στα βλαστικά κύτταρα του βολβού.
• Η τελογενής φάση, κατά την οποία δεν παρατηρείται ανάπτυξη του άξονα της τρίχας, διαρκεί δύο έως τρεις μήνες. Οι «νεκρές» τρίχες, που σπρώχνονται από νέες τρίχες στην αναγενή φάση, πέφτουν. Σε καθημερινή βάση, χάνετε 25 έως 60 τρίχες, τις οποίες μπορείτε να βρείτε στη βούρτσα ή τα ρούχα σας.

Υπό κανονικές συνθήκες, κάθε τριχοθυλάκιο ακολουθεί τον δικό του κύκλο ζωής. Αυτό αποτρέπει την εμφάνιση διαφορετικών φάσεων του κύκλου ταυτόχρονα σε όλα τα τριχοθυλάκια. Επομένως, ένα κανονικό τριχωτό της κεφαλής περιέχει περίπου 100.000 τρίχες, το 86% των οποίων βρίσκεται στην αναγενή φάση *.

Τριχόπτωση στις γυναίκες: συνήθως προκαλείται από ορμονικούς παράγοντες

Μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί η ακριβής αιτία της τριχόπτωσης, ειδικά όταν είναι περιστασιακή. Ωστόσο, οι ορμονικές αλλαγές είναι από τους πρώτους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη από τους ειδικούς. Έχει παρατηρηθεί και διαπιστωθεί επιστημονικά ότι οι ορμόνες εμπλέκονται σε κάποιο επίπεδο, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, στους διάφορους τύπους τριχόπτωσης: οξεία τελογενής αλωπεκία (περιστασιακή τριχόπτωση), χρόνια τελογενής αλωπεκία (χρόνια τριχόπτωση) , ανδρογενετική αλωπεκία και γήρανση των μαλλιών.

Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών που ζητούν συμβουλές για την τριχόπτωση είναι γυναίκες. Στις γυναίκες, η τριχόπτωση που προκαλείται από ορμονικές αλλαγές είναι αρκετά συχνή:

• Συνήθως παρατηρείται μια σχέση μεταξύ των από του στόματος αντισυλληπτικών και της τριχόπτωσης. Η αιτία: η σύνθεση και η δόση των ορμονών που μπορεί να ποικίλουν από το ένα αντισυλληπτικό στο άλλο. Για παράδειγμα, τα αντισυλληπτικά με προγεστίνη μπορεί να έχουν ανδρογενετικά αποτελέσματα στα μαλλιά, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιστασιακή διάχυτη τριχόπτωση. Οι προγεστίνες σε συνδυασμό με τα οιστρογόνα μπορούν, από την άλλη πλευρά, να έχουν θετική επίδραση στην ποιότητα των μαλλιών.
• Επίσης, οι ορμονικές διακυμάνσεις που παρατηρούνται κατά την περίοδο μετά τον τοκετό συχνά οδηγούν σε περιστασιακή τριχόπτωση. Η αιτία: η πτώση των επιπέδων οιστρογόνων μετά την εγκυμοσύνη. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το ένα τρίτο, ή ακόμη και το ήμισυ των γυναικών θα παρουσιάσουν τριχόπτωση μετά την εγκυμοσύνη**.
• Οι διαταραχές του θυρεοειδούς αναφέρονται συχνά ως αιτία της χρόνιας τελογενούς αλωπεκίας (ο επιστημονικός όρος για τη χρόνια τριχόπτωση, που αναπτύσσεται σποραδικά για περίοδο μεγαλύτερη των έξι μηνών). Εμφανίζεται συχνά σε άτομα με υγιή μαλλιά αρχικά. Οι ίδιες αιτίες μπορούν να προκαλέσουν αυτόν τον τύπο τριχόπτωσης και στους άνδρες.
• Ο μηχανισμός με τον οποίο εκδηλώνεται η ανδρογενετική αλωπεκία είναι επίσης ορμονικός και σχετίζεται με τους υποδοχείς ανδρογόνων που βρίσκονται στο δερματικό επιθήλιο. Αυτή η χρόνια διάχυτη τριχόπτωση (που διαρκεί περισσότερο από έξι μήνες) εμφανίζεται συνήθως μεταξύ των ηλικιών 30 και 40. Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, το 70% έως 80% των ανδρών επηρεάζεται, έναντι 29% έως 42% των γυναικών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αλωπεκία είναι κληρονομική και προκαλείται από τους ίδιους παράγοντες όταν επηρεάζει τις γυναίκες.

Αλλά η αιτία της αλωπεκίας δεν είναι πάντα ορμονική ...

Η τριχόπτωση στις νεότερες γυναίκες μπορεί να έχει άλλες, μη ορμονικές αιτίες.

• Η τριχόπτωση που σχετίζεται με το άγχος περιλαμβάνει έναν συγκεκριμένο φυσιολογικό μηχανισμό: όταν τα κύτταρα στο τριχωτό της κεφαλής εκτίθενται σε ξαφνικό ή έντονο στρες, απελευθερώνουν νευροδιαβιβαστές (ουσία Ρ) που προκαλούν μια οξεία φλεγμονή. Αυτή αναστέλλει τον κανονικό κύκλο ζωής των μαλλιών: τα μαλλιά εισέρχονται πρόωρα στην τελογενή φάση, με αποτέλεσμα την ξαφνική τριχόπτωση τρεις έως τέσσερις μήνες μετά τον παράγοντα ενεργοποίησης. Πρόκειται για αντιδραστική τριχόπτωση ή οξεία τελογενής τριχόπτωση.
• Υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ κόπωσης και τριχόπτωσης. Η σωματική και ψυχολογική κόπωση μπορεί να συμβάλει σε διάφορους τύπους τριχόπτωσης:

- είτε περιστασιακή απώλεια μαλλιών μετά από έναν παράγοντα ενεργοποίησης που συνδέεται, για παράδειγμα, με μια αγχωτική κατάσταση
- ή χρόνια απώλεια μαλλιών που συνδέεται, για παράδειγμα, με αναιμία, που προκαλείται από έλλειψη σιδήρου. Συνδέεται στενά με την κόπωση, η απώλεια μαλλιών που σχετίζεται με διατροφική ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει σποραδική τριχόπτωση που διαρκεί περισσότερο από έξι μήνες.

• Η αλωπεκία από έλξη θεωρείται μηχανική, παρά φυσιολογική, τριχόπτωση. Λόγω υπερβολικά σφιχτών χτενισμάτων, για παράδειγμα, το τριχοθυλάκιο άμεσα. Τραβώντας το τριχωτό της κεφαλής, η ίνα της τρίχας κινείται όλο και πιο μακριά από την κοιλότητά της. Το επαναλαμβανόμενο τράβηγμα των μαλλιών μπορεί να προκαλέσει αλωπεκία στην ηλικία των 30 ετών και μερικές φορές σε ακόμη νεότερη.
• Η αλωπεκία που προκαλείται από φάρμακα αναφέρεται ως αντιδραστική τριχόπτωση που σχετίζεται με ορισμένες θεραπείες. Οι κύριες κατηγορίες φαρμάκων που πρέπει να παρακολουθούνται είναι: αντιπηκτικά, αντικαταθλιπτικά, σπασμολυτικά, αντιυπερτασικά, ορισμένα αντιφλεγμονώδη, θεραπείες του θυρεοειδούς, βήτα-αναστολείς, ορισμένες θεραπείες κατά της χοληστερόλης, φάρμακα που περιέχουν λίθιο και ρετινοειδή.

Χημειοθεραπείες κατά του καρκίνου ή η έκθεση της κεφαλής και του λαιμού σε ακτινοθεραπεία είναι επίσης υπεύθυνες για έναν συγκεκριμένο τύπο τριχόπτωσης.

* Source: Olsen, 1994; Shapiro, 1996
** Source: Grover and Khurana, 2013
*** Source: Blume-Peytavi et al., 2011; Wang et al., 2010)