Alopecia androgenetica is chronische, progressieve haaruitval die in de loop der jaren optreedt. Het wordt gekenmerkt door episodes van haaruitval die evolueren naar een miniaturisatie van het haar. Dit leidt tot een vermindering van de haardichtheid en kan zelfs leiden tot kaalheid, d.w.z. de afwezigheid van haar. Alopecia androgenetica treft voornamelijk mannen: tussen 70% en 80% van hen wordt tijdens hun leven getroffen, vergeleken met 29% tot 42% van de vrouwen*. Over het algemeen begint het bij mannen tussen de 30 en 40 jaar, maar soms komen jongere mannen er al in de puberteit mee in aanraking.
Maar wat zijn de oorzaken van alopecia androgenetica? Androgenetische haaruitval is voornamelijk hormonaal van oorsprong en heeft te maken met de androgene hormoonreceptoren die aanwezig zijn in de haarzakjes aan de wortel van het haar. Deze receptoren worden vooral gestimuleerd door testosteron. Hun stimulatie leidt tot een verkorting van de haargroeifase (de anagene fase): het haar heeft geen tijd meer om goed te groeien, de cycli volgen elkaar op en raken uiteindelijk uitgeput. Het haar wordt dan dunner en korter. We hebben het over een fenomeen van miniaturisatie van het haar, tot het verschijnen van een lichte pluis die de hoofdhuid niet langer bedekt en uiteindelijk voorgoed verdwijnt.
De hormonale verstoringen tijdens de menopauze bij vrouwen en de andropauze bij mannen kunnen het fenomeen accentueren en de haaruitval versterken.
Alopecia androgenetica bij mannen uit zich door een verlies van haardichtheid op zeer karakteristieke plekken van de hoofdhuid: voornamelijk de bovenkant van het hoofd, met kaalheid op het achterhoofd (tonsuur) en op het voorhoofd (voorkomen van een V of inham bij de slapen). Het haar rond de schedel wordt behouden (en vormt een kroon).
De symptomen van vrouwelijke alopecia androgenetica verschijnen ook op de bovenkant van het hoofd, maar meer verspreid. Er is ook een geleidelijke vermindering van de haardichtheid, waarbij de hoofdhuid zichtbaar wordt. Vrouwen melden een " verbreding " van de middenstreep. Deze haaruitval kan ook gelokaliseerd zijn op de slapen.
Niet te verwarren met de symptomen van alopecia areata, wat haaruitval in plekken is.
Ondanks de sterke erfelijke basis, ontstaat alopecia niet van de ene op de andere dag. Dit is een langzaam proces dat jaren nodig heeft om zich op de hoofdhuid te vestigen. Helaas is deze haaruitval onomkeerbaar. Het is daarom onmogelijk om het te stoppen, maar er bestaan wel oplossingen om het te vertragen:
* Bron: Blume-Peytavi et al., 2011; Norwood, 1975
